Czym są potencjometry?
Tego rodzaju komponenty elektryczne bardzo często spotyka się w sprzęcie audio, np. wzmacniaczach, głośnikach czy radiach. Ich działanie opiera się o zjawisko rezystancji, czyli wykorzystania oporu elektrycznego w celu ograniczania przepływu prądu. Stąd też potencjometr określa się niekiedy jako rezystor nastawny, a czasami również rezystor zmienny.
Potencjometry to elementy pasywne, których budowa jest dość prosta: każdy posiada izolator oraz ślizgacz, a także ścieżkę oporową. Kluczową funkcję pełnią tutaj trzy końcówki (wyprowadzenia), z których dwie łączy ścieżka o stałym oporze, trzecia natomiast zespolona jest ze ślizgaczem. Ponieważ położenie tego ostatniego można regulować, rezystor zastawny może pełnić swoją podstawową funkcję.
Jak działają potencjometry?
Główne zadanie potencjometru to regulowanie potencjału elektrycznego, czyli rozdzielanie napięcia w układzie elektrycznym, dlatego też niektórzy nazywają go po prostu dzielnikiem napięcia. Jest to komponent uniwersalny, ponieważ może nie tylko regulować przepływ prądu, lecz także służyć normalizowaniu niektórych parametrów urządzenia.
Dzięki rezystorom zastawnym możliwa jest np. regulacja głośności w sprzęcie audio, zmiana częstotliwości fal radiowych czy regulacja wzmacniacza dźwięku. Wykorzystuje się je również w normalizowaniu prędkości obrotowej silników. Ponieważ poszczególne komponenty różnią się od siebie parametrami, budową czy sposobem obsługi, dzieli się je na kilka rodzajów.
Rodzaje i podział
Ze względu na budowę wyróżniamy potencjometry:
- analogowe, posiadające ścieżkę oporową i umożliwiają płynną regulację prądu lub napięcia,
- cyfrowe, zbudowane z wielu rezystorów, co pozwala na regulację w sposób skokowy.
Ze względu na sposób obsługi rezystory zastawne dzieli się natomiast na:
- suwakowe, gdzie ścieżka oporowa stanowi linię prostą, po której pionowo lub poziomo przesuwa się ślizgacz,
- obrotowe (osiowe), mające zwykle postać gałki ze wskaźnikiem, którą kręcąc, ustawiamy pożądaną nastawę i zmieniamy poszczególne parametry urządzenia.
Rodzaj rezystora zastawnego dobiera się w zależności od tego, jak dokładne możliwości regulowania potencjału pragniemy uzyskać.
Ile kosztują potencjometry – cena w sklepie
Sklepy elektroniczne oferują różne rodzaje rezystorów zastawnych. Obok wyżej wymienionych na rynku spotkasz m.in. potencjometry: liniowe, logarytmiczne, wykładnicze, precyzyjne czy sprzężone. W naszej ofercie znajdziesz potencjometry audio, montażowe SMD i THT, osiowe (jedno- i wieloobrotowe) czy suwakowe.
Ceny potencjometrów wahają się zwykle od kilkudziesięciu do kilkuset złotych, choć za bardzo zaawansowany sprzęt możesz zapłacić nawet kilka tysięcy. Pamiętaj, że w wielu przypadkach nawet pozornie podobny sprzęt może się różnić parametrami. Porównaj je przed zakupem, aby wybrać najkorzystniejsze rozwiązanie.