Wydrukuj tę stronę
wtorek, 07 styczeń 2020 10:21

Na jakiej zasadzie działa przekładnia bezstopniowa?

Przekładnia bezstopniowa Przekładnia bezstopniowa
W pojazdach mechanicznych coraz częściej mamy do czynienia z tak zwanymi bezstopniowymi skrzyniami biegów. Na początku spopularyzowały się one w skuterach, ponieważ można było je tam bardzo łatwo zaimplementować. Obecnie pojawiają się nawet w bardzo mocnych samochodach osobowych, a niektórzy producenci snują nieśmiałe plany wprowadzenia ich także do autobusów i ciężarówek.
Sprawdzamy na jakiej zasadzie pracują tego typu rozwiązania.

Typowa przekładnia bezstopniowa opiera się na dwóch kołach o zmiennej średnicy, połączonych paskiem lub łańcuchem. Ten pierwszy stosowany jest tam, gdzie nie ma konieczności przekazywania dużych mocy, na przykład w skuterach. Łańcuch natomiast pojawia się w samochodowych skrzyniach typu CVT. Przekładnie tego typu pozwalają na utrzymanie obrotów silnika w najbardziej ekonomicznym przedziale, co ma szereg zalet. Przede wszystkim obniża się spalanie, wzrasta dynamika, a motor pracuje w niższym zakresie obrotów, generując przez to mniej hałasu. Wadą jest natomiast trwałość, która w przypadku skrzyń biegów CVT bywa dyskusyjna, zwłaszcza jeśli zestawia się je z bardzo mocnymi silnikami.

Najbardziej skomplikowanym elementem przekładni bezstopniowej są koła o zmiennej średnicy. Stanowią połączenie dwóch elementów stożkowych, które ściskane są za pomocą ciśnienia hydraulicznego (skrzynie CVT) lub też za pomocą siły odśrodkowej, generowanej przez samą prędkość obrotową. Ten drugi typ to tak zwane wariatory, który znajdziemy właśnie w skuterach. Najczęściej współpracują one z automatycznym sprzęgłem, które po podniesieniu obrotów silnika zaczyna przenosić napęd. Sprawia to, że zarówno ruszanie jak i dostosowanie przełożenia odbywa się całkowicie automatycznie, a wszystko regulujemy jedynie za pomocą manetki gazu. Nie ma manetki sprzęgła przy kierownicy, ani dźwigni zmiany biegów po lewą nogą.

Pozostałe elementy układu bezstopniowego przeniesienia napędu to głownie przekładnie planetarne. Umożliwiają one zmianę prędkości obrotowej, by lepiej dopasować charakterystykę silnika do danego zastosowania. Zajmują niewiele miejsca, w przypadku jednośladów da się je zmieścić w obudowie nie większej niż pięść dorosłego człowieka. Również w przypadku skrzyń CVT stosowanych w samochodach pozwalają one na znaczną redukcję wielkości całej przekładni.

Kacperek - produkcja i dystrybucja elementów automatyki przemysłowej.